Din hija il- Liturgija  tas-sbatax il-Hadd matul is-Sena ( 2016 ) bi hsibijiet  min Joe Rapa.

Mill-ibgħad żminijiet il-bniedem dar lejn Alla, jew lejn Dak ix-Xi Ħadd li kien jimmaġina li hu setgħan u qawwi, biex jgħinu fil-mumenti mwiergħa tal-Ħajja.  Għax il-Ħajja hi rigal tassew, imma sikwit hi kumbattiment serju u jiġu mumenti meta l-Ħajja tissupera l-bniedem, iġġibu dahru mal-ħajt, bla saħħa.  Huwa f’dan il-mument li l-bniedem jilħaq l-ogħla quċċata tan-nobiltà tiegħu li tagħmlu differenti mill-annimali.  Fl-qiegħ li jkun jinsab jogħla lejn Dak li ħalqu u fl-umiltà tiegħu jittallab mingħandu l-għajnuna.  Il-bniedem biss hu kapaċi jagħmel dan.  Għalhekk il-mument tal-prova, il-forġa tat-tbatija, l-umiljazzjoni tal-falliment meta r-rejaltà taqa’ fuqek bħal tunnellati ta’ toqol, dan il-mument huwa qaddis, sagru.  Għax hu f’mumenti bħal dawn li l-bnedmin iltagħu ma’ Alla, iltaqgħu mal-Għerf veru, raw b’għajnehom li Alla tassew jeżisti, li ‘Hu Huwa’... Jaħweh, kif skoprih Mosè u  forsi l-ġara tiegħek li ilha ddur is-snin b’żewġha marid.

Jekk il-Ħajja tista’ tkun kumbattiment, it-Talb hu taqtigħa, taqbida li l-bniedem ikollu jitqabad miegħu nnifsu.  Kollox jiddependi mill-Fidi.  In-nies li skoprew lil Alla jgħidulek li meta jmorru jitolbu, imorru jitqabdu.  It-Talb huwa taqbida għax ħafna drabi jmur kontra n-natura tagħna li hi għażżiena f’dawn l-affarijiet u trid kollox issa stess.  It-Talb jiddependi mill-Fidi, naturalment, imma l-Fidi titqawwa mit-Talb u għalhekk Alla nnifsu jibgħat ċirkostanzi diffiċli biex fit-Talb titqawwa l-Fidi u ngħaddu, kif jgħid San Pawl, minn Fidi għal Fidi akbar.  Kollox fih sens, għax Hu huwa Sid l-Istorja.

Naturalment dak li jaqtagħlna qalbna tant, li jkiddna u jgħejjina fit-Talb hu l-fatt li Alla mhux dejjem jagħmel ir-rieda tagħna.  Missier mhux dejjem jagħmel dak li jittallab ibnu mingħandu, speċjalment meta ibnu għadu ċkejken.  L-istess meta l-bniedem għandu Fidi ‘tat-tfal’ u ma jafx x’għandu jitlob tassew.  X’inhi d-differenza bejnbniedem sempliċement ‘reliġjuż’ u l-bniedem ta’ Fidi matura, in-Nisrani? L-ewwel wieħed irid li sseħħ ir-rieda tiegħu għax ma jafdax f’dik ta’ Alla, waqt li t-tieni jħalli lil Alla jmexxilu ħajtu.  Li mhix faċli.

Imma t-Talb dejjem jibnih lill-bniedem sakemm iwasslu f’dik l-istatura li, kif se jgħidilna l-Vanġelu tal-lum, jinduna li m’hemmx wieħed x’jitlob mingħand Alla ħlief l-Ispirtu Qaddis tiegħu.  Meta jasal f’din il-konvinzjoni, allura l-bniedem ikun sar jixbah lil Alla nnifsu, jkun irċieva n-natura tiegħu, ikun miet u twieled mill-ġdid.

L-Ewwel Qari

Il-faraġ veru tan-Nisrani hu li Alla hu Missieru u li dan Missieru huwa Sid l-Istorja tiegħu.  Alla mhux Sid il-ħażen, imma l-ħażen hu frott il-fatt li Alla  hu Mħabba u l-Imħabba ma tistax ma tħallix lill-maħbub fil-libertà.  U l-maħbub, li hu l-bniedem, sikwit hu baħnan u juża ħażin din il-libertà, jagħmel għażliet li jiċħdu l-Imħabba li wellditu... u hekk id-dinja sabiħa fid-deħra tagħha, ssir post tal-ġenn, tal-inkwiet, tal-mard, tal-qtil u tal-mewt kif qed naraw jiġri madwarna bħalissa.

Imma Alla jinqeda b’dan biex juri l-Glorja tiegħu u jagħmel il-ġid lill-bniedem.  Abraham kien vittma taċ-ċirkostanzi sfortunati li jimmarkaw id-dinja.  Il-bniedem qed jipprova jibni l-Ġenna hawn għax qajla jemmen fuq dak li ma jarax, imma b’dak li jivvinta ma jistax jibdel in-natura tiegħu.  Abraham kien bniedem għani li għamel suċċess mill-‘business’ tiegħu, imma kien imfarrak għax in-natura ma tagħtux tfal.  Dan għarraqlu l-viżjoni kollha li kellu tal-ħajja.  Dan jiġri lilna wkoll, naturalment.  Imma kien f’din il-problema li Alla jidħol f’ħajtu u għalhekk li s-salib, id-diffikulta, hu mument sagru fejn il-bniedem jiltaqa’ ma’ Dak li minnU ħareġ.  Abraham isir il-ħabib ta’ Alla għax jemmen li Alla hu is-Setgħan, il-Waħdieni li hu Sid il-mewt u dak kollu li jifni lill-bniedem.  Iktar kemm tikber il-Fidi tiegħu, għax il-Fidi jew tikber jew tmur lura, huwa jidħol f’intimità mal-Mulej, kif se naraw minn din is-silta tal-Ġenesi.  Għax it-Talb jikxef x’relazzjoni għandna ma’ Alla, hux dik ta’ lsir lejn sidu jew ta’ iben lejn il-Pa tiegħu.  Abraham ‘jinnegozja’ ma’ Alla dwar id-destin tal-ibliet ħżiena għax f’waħda minnhom kien jgħammar in-neputi tiegħu, l-uniku bniedem ġust li kien hemm fihom.

Qari mill-Ktieb tal-Ġenesi.  18, 20-32

F’dak iż-żmien il-Mulej qal: “Hemm l-għajta qawwija ta' Sodoma u Gomorra u t-toqol kbir ta' dnubhom.  U issa se ninżel u nara jekk għamlux għalkollox skond l-għajta tagħhom li waslet għandi. Jekk le, nkun naf.”

Dawk l-irġiel kisru minn hemm, u rħewlha lejn Sodoma; imma l-Mulej baqa' wieqaf quddiem Abraham.  U Abraham resaq lejn il-Mulej u staqsieh: “U int se teqred it-tajjeb mal-ħażin?  U jekk hemm ħamsin bniedem ġust f'nofs il-belt, jaqaw lil dawn se teqridhom u ma taħfirx lill-pajjiż minħabba l-ħamsin ġust li hemm f'nofsha?  Ma jkun qatt li inti tagħmel ħaġa bħal din, li toqtol il-bniedem ġust mal-ħażin, u l-ġust u l-ħażin tmisshom l-istess xorti. Ma jkun qatt minnek, l-imħallef ta' l-art kollha, li ma tagħmilx ġustizzja.”  U l-Mulej wieġeb: “Jekk jiena nsib ħamsin bniedem ġust f'nofs il-belt, jien naħfirha lill-post kollu minħabba fihom.” 

U wieġeb Abraham u qal: “Arani, jien issugrajt nitkellem mal-Mulej, għalkemm jien trab u rmied. U jekk hemm nieqsa ħamsa għall-ħamsin ġust, minħabba ħamsa u erbgħin se teqred il-belt kollha?” U wieġbu l-Mulej: “Ma neqridhiex jekk insib fiha ħamsa u erbgħin.”  Imma Abraham kompla jitkellem miegħu u jgħidlu: “U jekk issib hemm erbgħin.” U wieġbu: “Ma nagħmilx dan, minħabba l-erbgħin.

U qallu: “La tagħdabx, Sidi, jekk nerġa’ nitkellem: u jekk jinstabu tletin?” U hu wieġeb: “Ma nagħmilx dan, jekk insib hemm tletin.”  U raġa' qallu: “Ara kif nissogra nkellem lil Sidi: U jekk jinstabu hemm għoxrin?” U l-Mulej wieġeb: “Ma neqridhiex minħabba l-għoxrin.”  U wieġeb: “La tagħdabx, Sidi, jekk nerġa' nitkellem darba oħra biss: U jekk jinstabu hemm għaxra?” U hu qallu: “Ma neqridhiex minħabba l-għaxra.”

Salm Responsorjali

Il-Fidi jqabbluha ma’ ‘parabola’  dwar ħamiema li waqt li kienet ittir indunat li seqer kien ġej għaliha.  Hi titwerwer u tipprova taħrab minnu, imma hu kien dejjem joqrob lejha għax kien ħafna iktar b’saħħtu u ħafif minnha  Hi tara sies b’ħafna ħofor quddiemha u rnexxielha tasal f’waħda qabel ma jilħaqha l-għadu tagħha.  Din it-toqba kienet ċkejkna, kemm kemm tidħol hi u żgħira wisq għas-seqer biex jidħol warajha.  Imma fil-mument meta ħasbet li l-periklu kien għadda, ddur u warajha tara serp li kien ġa għolla rasu biex jattakkaha.  Għadu minn barra u minn ġewwa! 

X’se jagħmel il-bniedem li jsib ruħu f’din is-sitwazzjoni?  Kif diġa għidna, huwa f’dawn il-mementi li titwieled il-Fidi vera, il-konvinzjoni, iċ-ċertezza li Alla jeżisti tassew u li hu Qawwa favur il-bniedem.  Alla jgħaddi u jaħtaf lill-bniedem u jbiddillu l-biża’ f’għanja ta’ ferħ u eżultanza.  L-istess għamel ma’ Iżrael quddiem il-Baħar l-Aħmar; l-istess għamel ma’ Marija, tqila barra miż-żwieġ u minħabba f’hekk imdawra b’tant inkwiet.  Hi tkanta l-Magnificat għax sabet li Alla kien tassew fidil u ddefendiha dejjem u kullimkien.  Hekk għamlu tant nies li kellhom esperjenza ta’ Alla.  Hekk jagħmel is-Salmista tas-Salm tal-lum li jfaħħar lil Alla quddiem l-anġli u quddiem kulħadd għax fil-jum li fih sejjaħlu, wieġbu l-Mulej u kattarlu l-qawwa f’ruħu.

Ritornell:  Fil-jum li fih sejjaħtlek, smajtni, Mulej.

Salm 137

Nroddlok ħajr, Mulej, b'qalbi kollha,

għaliex int smajt kliem fommi.

quddiem l-allat irrid ngħannilek.

B'wiċċi fl-art ninxteħet

quddiem is-santwarju tiegħek,

u nroddlok ħajr għat-tjieba u l-fedeltà tiegħek,

għax int kabbart ismek u kelmtek fuq kollox.

Meta sejjaħtlek, int weġibtni,

kattarli l-qawwa f'ruħi.

Iroddulek ħajr, Mulej, is-slaten kollha tal-art,

għaliex semgħu l-kliem ta' fommok.

U jgħannu l-imġiba tal-Mulej,

għax kbir hu sebħ il-Mulej.

Kbir il-Mulej, imma jieħu ħsieb iż-żgħar;

u, għalkemm fl-għoli, jagħraf mill-bogħod.

Jekk insib ruħi fl-għali,

inti tħarisli ħajti;

terfa' idek kontra l-għedewwa tiegħi,

u l-leminija tiegħek issalvani mill-qilla tagħhom.

Il-Mulej iżomm kelmtu miegħi.

It-tjieba tiegħek, Mulej, tibqa' għal dejjem;

la titlaqx għemil idejk!

It-Tieni Qari

Attenti għal din is-silta.  Ħafna drabi kliem San Pawl hu tqil, imma attenti, għax fih insibu mkebba l-ikbar Aħbar li tista’ tfaqqa fil-Ħajja tagħna.  Għax hu veru li Alla lest li jgħinna fl-affarijiet materjali tal-ħajja tagħna, għalkemm dejjem hemm dik l-‘imma’ meta r-rieda tiegħu ma taqbilx mar-rieda tagħna.  Imma l-ikbar grazzja li jista’ jaqlagħlna hi li aħna nemmnuha din l-Aħbar għax din l-Aħbar Tajba (‘Kerigma’, bil-Grieg) kapaċi tbiddilna, tagħtina viżjoni ġdida fuq kif inħarsu lejn is-salib tagħna, u meta nemnuha, dik il-problema li kienet tidher muntanja quddiemna, tiċkien u ssir żrara! 

San Pawl se jkellimna fuq il-qawwa tal-Magħmudija tagħna.  Diffiċli nifhmuh dan.  Fir-rit li għamlulna meta konna żgħar hemm azzjonijiet li huma bħal żerriegħa ċkejkna li ġiet miżrugħa fina.  F’din iż-żerriegħa hemm miġbura l-għeġubijiet kollha li l-Missier jista’ jagħmel mal-bniedem.  Fiż-żerriegħa tal-Magħmudija Alla tana kollox għax fiha hemm il-possibiltà li, jekk tikber, tagħmel minna ulied Alla li ma jmutu qatt u qatt!

Meta l-Magħmudija ssir bl-immmersjoni, meta t-tarbija titniżżel kollha kemm hi fl-ilmijiet u donnha tiġi mgħarrqa hemm, hi tkun qegħda tmut ma’ Kristu.  In-natura qadima tagħha, miġbuda lejn id-dnub u l-mard, tegħreq, tindifen fl-ilmijiet qaddisa, biex hi toħroġ minn hemm b’natura oħra, natura ġdida, bniedem ġdid, il-bniedem ta’ Alla. Imma fit-tarbija dan kollu hu miżrugħ, kif diġa għidna, qisu żerriegħa fir-raba’.  Kollox iseħħ, isir rejaltà, iktar kemm tikbar il-Fidi iżjed tard.  Kif lil Kristu l-Missier qajmu mill-imwiet, hekk Hu jqajjem lilna mill-mewt ta’ dejjem fil-Magħmudija biex ikollna l-ħajja flimkien ma’ Kristu.  Xejn iktar ma jkun jista’ joqtolna, lanqas f’din id-dinja: l-ebda nkwiet, l-ebda tħassib, l-ebda persekuzzjoni, l-ebda salib, għax fil-Magħmudija rċivejna l-libsa l-bajda tan-natura ta’ Alla li hi ’l fuq minn dan kollu.  Il-Magħmudija tgħidilna li d-dejn tagħna kollu hu mħallas minn Kristu; li l-jasar tagħna huwa mifdi minn Kristu; li l-mard tagħna huwa mfejjaq minn Kristu;  li l-mewt tagħna hi mirbuħa u maqsuma minn Kristu.  Hallelujah!

Qari mill-Ittra ta’ San Pawl Appostlu lill-Kolossin.  2, 12-14

Ħuti: Intom indfintu ma’ Kristu bil-magħmudija u rxuxtajtu miegħu permezz tal-fidi tagħkom fil-qawwa ta' Alla li qajjmu  mill-imwiet.  Kontu mejta minħabba dnubietkom u għax ma kellkomx iċ-ċirkonċiżjoni f'ġisimkom; imma issa Alla takom il-ħajja flimkien ma' Kristu:

Ħafrilna dnubietna kollha.

Ħassar il-kont tad-dejn li kellna

bl-obbligi li kien hemm kontrina; 

neħħieh min-nofs u sammru mas-salib.

Evanġelju

Il-Vanġelu li għandna llum huwa bħal ilma frisk għal min għandu qalbu maqtugħa u jinsab mikdud minn xi problema kbira.  Kuraġġ ħija!  Alla jaf bl-uġigħ tigħek, anzi Huwa hu l-Imħabba u l-Imħabba hija Mħabba għax hi tgħix l-uġigħ mal-maħbub.  Darba, wieħed lil ħabibu staqsih: ”Ivan, tħobbni int?”  U l-ieħor wieġbu: ”Igor, ma tafx li nħobbok!”  Ivan reġa’ staqsieħ: ”Imma Ivan, taf int x’inhu l-uġigħ li jien għandi moħbi fil-qiegħ ta’ qalbi?”  U Ivan wieġeb ”Le. Kif nista’ nkun naf x’għandek moħbi f’qiegħ qalbek?”  U Igor qallu: ”Mela kif tista’ tgħid li tħobbni jekk ma tafx x’inhu dak li qed jaqsamli qalbi bħalissa?” Għax l-Imħabba vera hi dik li taqsam miegħek l-uġigħ tiegħek, anżi tkun trid taqsmu miegħek, tkun trid tarmi ’l hemm il-ferħ u l-kumdita tad-dinja u tidħol fid-dinja tal-uġigħ tiegħek biex tkun miegħek.  Jekk ma jagħmlux dan Alla, min se jagħmlu?  Hu biss it-Tama tagħna.  Fl-uġigħ tagħna, fuq spallejH nistrieħu, u d-dmugħ tagħna jitħallat ma’ tiegħu. 

Għax hemm misteru.  Alla niżel jgħammar mal-bnedmin u ma neħħiex it-tbatija, imma tgħabba biha hu wkoll.  Allura hemm sigriet: il-ferħ mhux li ma jkollokx tbatija, traġedji, mard... mhux li jisparixxu dawn hu l-ferħ, imma li t-tbatija tkun imdawla, li fit-tbatija dduq l-Imħabba, li fit-tbatija tiskopri qalb ratba... li fl-uġigħ tiegħek tesperjenzja li int imsallab fuq l-istess salib fejn hemm Kristu mdendel.  Din hi l-Imħabba.  Din hi l-intimità.  Huwa hawn fejn il-qalb tiegħek u ta’ Kristu jħabbtu flimkien... u int tgħix għal dejjem bħalu.  Għax min ifittex isib; min iħabbat jiftħulu; min jitlob jaqla’... u dan iseħħ dejjem anke jekk nibqgħu muġugha, morda, falluti, suġġetti għall-mewt fiżika.  It-Talb jinstema’ dejjem u dan jafu l-marid li talab... u baqa’ marid.  Jgħidlek:  ”Tassew li t-Talb jinstema’ għax Alla semagħni!” 

Qari mill-Evanġelju ta’ San Luqa.  11, 1-13

Darba kien qiegħed xi mkien jitlob. Kif spiċċa mit-talb, wieħed mid-dixxipli tiegħu qallu: "Mulej, għallimna nitolbu, bħalma Ġwanni wkoll għallem lid-dixxipli tiegħu."  U qalilhom: "Meta titolbu, għidu,

             'Missier, jitqaddes ismek,

             tiġi Saltnatek.

             Ħobżna ta' kuljum agħtina kuljum.

             U aħfrilna dnubietna,

             għax aħna wkoll naħfru lil kull min

             hu ħati għalina,

             u la ddaħħalniex fit-tiġrib.' "

Qalilhom ukoll: "Wieħed minnkom ikollu ħabib li jiġih f'nofs ta' lejl u jgħidlu, 'Ħabib, islifni tliet ħobżiet,  għax ġie għandi wieħed ħabib tiegħi mill-vjaġġ u ma għandix x'nagħtih.' U l-ieħor iwieġbu minn ġewwa u jgħidlu, 'Iddejjaqnix; issa l-bieb magħluq, u wliedi qegħdin  fis-sodda miegħi; ma nistax inqum nagħtik.' Ngħidilkom jien, li jekk ma jqumx jagħtih għax ħabib tiegħu, iqum u jagħtih kull ma jkollu bżonn minħabba l-wiċċ sfiq tiegħu. U jiena ngħidilkom:  Itolbu u jingħatalkom, fittxu u ssibu, ħabbtu u jiftħulkom.  Għax min jitlob, jaqla'; min ifittex, isib; u min iħabbat, jiftħulu.

Min hu dak il-missier fostkom li, jekk ibnu jitolbu ħuta, minflok ħuta jagħtih serp? Inkella jekk jitolbu bajda jagħtih skorpjun?  Mela jekk intom, nies ħżiena bħalkom, tafu tagħtu lil uliedkom ħwejjeġ tajba, kemm aktar il-Missier mis-smewwiet jagħti spirtu qaddis lil dawk li jitolbuhulu!"