Din hija il-Liturgija tal-Hamsa u Ghoxrin Hadd matul is-Sena (2021) bi hsibijiet min Joe Rapa.

Fil-Liturġija tal-Kelma tal-Ħadd li għadda smajna li Ġesù beda jgħallimhom fuq li kien meħtieġ li Bin il-bniedem ibati ħafna, ikun miċħud mix-xjuħ u mill-qassisin il-kbar u l-kittieba, joqtluh u wara tlitt ijiem jerġa’ jqum.  Fuq dan kellimhom ċar.  (Mk. 8, 31-32).  Dan l-għarfien ta’ min hu l-Messija u x’kienet il-missjoni tiegħu, Ġesù tennija liċ-ċirku tan-nies ta’ madwaru drabi oħra.  Anke din il-ġimgħa stress il-Knisja ċċelebrat Festa mportanti ħafna għaliha: l-Eżaltazzjoni tas-Salib, jiġifieri l-eżaltazzjoni, il-glorifikazzjoni tat-tbatijiet ta’ Kristu.  F’dan ix-xenarju kollu, il-bniedem jifhem biss il-lingwaġġ tat-tbatija u jibbies quddiemu.  Il-lingwaġġ tal-Qawmien, tal-Ħajja Ġdida, tal-Eternità, jiena u int u l-Appostli u l-bnedmin kollha nsibuh misterjuż.  Hija t-tbatija li hi konkreta u din twerwirna lkoll.  Tal-kliem “u wara tlitt ijiem jerġa’ jqum” l-Appostli ma tawx kasu għax kien kliem mitfi mid-dlam ta’ dak li ntqal qabel.

Fil-Liturġija tal-lum, insibu lil San Mark jerġa’ jikkwota lil Ġesù jgħid kważi l-istess kliem, imma f’kuntest differenti, u kapitlu biss wara l-istorja tal-ġimgħa l-oħra.  Iktar kemm bdiet toqrob is-siegħa tiegħu, Ġesù beda jħoss tagħfas fuqu l-urġenza li ma jħallix lix-xitan jidħaq b’dawk li kien iħobb.  L-unika triq lejn is-Salvazzjoni, lejn ir-rebħa fuq il-Mewt hija appuntu li wieħed jidħol fil-Mewt biex jiskopri li wara kollox il-Mewt ma toqtolx!  Din hija s-sejba meraviljuża tal-bniedem ta’ Alla.  Din l-esperjenza ngħaddu minnha aħna lkoll, ħafna drabi fuq livell ċkejken, imma xi drabi b’mod serju, sakemm fl-aħħar ngħaddu minn din l-esperjenza fuq livell qawwi ħafna meta ġisimna jidħol fil-Mewt fiżika tassew.  B’ħafna esperjenzi ta’ tbatija u mwiet żgħar il-Mulej ikun qed jgħallimna nemmnu li l-Mewt fil-fatt hija mirbuħa u min jemmen f’Ġesù jinduna li fiH u biH il-Mewt ma toqtlux.

Għalhekk il-Ħajja, u anke dak li jiġri fin-natura ta’ madwarna, jgħallmuna li t-tbatija, li hi bint il-Mewt, fil-fatt hija l-velenu tal-Mewt.  Da hu profond ħafna.  It-tbatija, is-Salib, dik ix-xi ħaġa li tħawwadna għax ma nafux għaliex Alla, li jħobbna, ippermettiha fl-Istorja tagħna, hija l-melħ li tagħti togħma lil Ħajjitna.  Immaġina bniedem bla Salib.  Isir impossibbli li jissaportuh in-nies.  Is-Salib iċekkinna, jagħilna umli, jagħtina qalb ratba meta naraw lil ħaddieħor għaddej mill-istess tbatija.  Is-Salib hu l-ġebla tax-xewka li fuqha tinbena s-solidarjetà bejn il-bnedmin. Is-Salib jagħmilna “nies”!

Is-Salib huwa l-post li fih issir il-laqgħa li tant għandna bżonn f’Ħajjitna mal-Mulej Ġesù.  Hu fis-Salib li aħna nsibu ruħna waħedna, b’daharna mal-ħajt, addijo teknoloġija, xjenzi u għerf tad-dinja għax ħadd ma jista’ jgħinek.  U huwa hemm li, forsi għall-ewwel darba, toħroġ Talba vera minn qalbek: “Mulej, għinni!!”  U int issib li Alla jeżisti u jekk xi ħadd jistaqsik għaliex temmen f’Alla, ma tgħidlux ħmerijiet imma tirrakkontalu biċċa minn Ħajtek meta Alla deher qawwi jitqabad favur tiegħek.

Iżda s-Salib, kull tbatija, tibqa’ Misteru tal-Ħajja, kontradizzjoni.  Il-Mulej Ġesù li miet fuq Salib għax iħobb lill-bniedem, ma neħħiex is-Salib mid-dinja, Hu li għamel tant mirakli biex itaffi t-tbatija. Iżda hieni l-bniedem li jimxi ’l quddiem fil-Fidi għax jinagħta d-dixxerniment, jifhem, jara s-Salib tiegħu imdawwal u jasal jum meta jgħid f’qalbu: “Għalhekk mela...!”  Hu l-ankra li magħha ggranfaw tant nies li sabu fih is-sigriet tal-Ħajja.  Indunaw li t-tbatija qatt u qatt ma hi l-aħħar kelma, kif is-Salib għal Kristu qatt ma kien l-aħħar kelma, iżda l-mogħdija lejn il-Ħajja vera.  Trid tgħix għal dejjem?  Ħaddan miegħek is-Salib tiegħek u emmen fi Kristu, fil-Misteru tal-Għid tiegħu.  Possibli dan?  Bi Grazzja, iva. 

Iżda s-Salib huwa wkoll it-toqol li ħafna oħrajn għotru taħtu u dispraw u ċaħdu lill-Mulej.  San Pawl stess jgħid li s-Salib ta’ Kristu, u allura anke t-tbatijiet tagħna, huma skandlu għall-bniedem reliġjuż li jibqa’ ddiżappuntat b’Alla u jgħid li ma jismax talbu; u huwa bluha għad-dinja li tipprova tivvinta minn kollox biex tneħħi s-Salib min-nofs. L-umiltà hija s-sigriet, iċ-ċavetta.  Is-suppervja toqrosna biex niġġieldu kontra l-Istorja u nemmnu l-interpretazzjoni li jagħtina x-xitan li hu giddieb minn dejjem.

Is-Salib huwa s-sinjal li bih huma mmarkati dawk li huma predestinati biex ikunu l-melħ tal-art u d-dawl tad-dinja.  Huwa l-ġawhra sigrieta tagħhom għax bih rebħu lill-Mewt.  Il-Fidi biblika hi kollha mibnija fuq is-Salib, fuq il-waqt ta’ tbatija.  Staqsi li Iżrael fejn sabha l-Fidi, jekk hux fil-jasar tal-Eġittu u l-forn tal-esperjenza tad-deżert.  Staqsi lil Ġużeppi mibjugh minn ħuti li għamel kenosi, niżla tremenda, biex sab ruħu ta’ wara s-Sultan, xbieha tar-rebħa fuq il-Mewt.  Staqsi li Anna, omm Samwel li msallba bl-isterilità tagħha sabet lil Alla fil-maternità li taha.  Staqsi lil David għaliex kien ċert li Alla adottah b’ibnu.  Staqsi lill-Knisja li iktar kemm tkun ippersegwitata iktar issir awtentika, qawwija fix-xhieda tagħha. Kollha mill-kruċifissjoni tat-tbatija għaddew dawn in-nies u tant u tant oħrajn.

Is-Salib huwa dak li jagħmel lill-Kristjaneżmu xi ħaġa totalment lil hemm mir-reliġjonijiet tal-bniedem.  Għax ir-reliġjon dejjem twieldet mill-bżonn li titwarrab it-tbatija mill-ħajja tal-bniedem, waqt li l-Aħbar Nisranija hi li huwa bit-tbatija li Kristu salva lill-bniedem; huwa fit-tbatija li l-bniedem jikber fil-Fidi.  Imma dan mhux paroli.  L-esperjenza kollox.  Hawn qegħdin nitkellmu fuq l-akbar Grazzja li jista’ jagħti Alla: is-Salib Glorjuż tal-Mulej li rxoxta.  Huwa fis-Salib li aħna nirxoxtaw miegħU!  Għalhekk ma nistħuhx lis-Salib iżda nitolbu l-Grazzja li nerfgħuh biex insibu l-veru sliem.

Kuraġġ!!  Niftakru dejjem li s-Salib hu biss l-ewwel parti tal-Misteru tal-Għid li Alla jixtieq jirrepeti fina.  Hu jixtieq jagħtina esperjenzi ta’ Qawmien f’din il-Ħajja stess biex nersqu lejn it-tluq tagħna minn hawn bla biża’ u bi stennija għal dak li hemm jistenniena.  Ma nagħmlux bħall-Appostli fil-Vanġelu tal-lum li moħħhom kien kif se jikbru fid-dinja permezz ta’ Ġesù, meta Ġesù ried li jkollhom Ħajja ta’ dejjem permezz tiegħU u mhux il-ħmerijiet ta’ hawn li jgħaddu. Is-Salib hu l-kundizzjoni ta’ min jimxi wara Ġesù.  Trid tkun taf jekk  intix Nisrani?  Ara jekk intix imsallab b’għedewwa minħabba Kristu.  Mhux għedewwa ma’ ħutek fuq il-wirt, iżda għedewwa minħabba Kristu għax jagħmlek differenti.  “Ejjew naraw x’naqilgħu kontra l-bniedem tajjeb, għax hu jdejjaqna u ma jaqbilx mal-imġieba tagħna.  Ejjew naraw dak li jgħid hux minnu.  Ejjew inġarrbuh billi ninsultawh u nweġġgħuh.”  (Għerf 2, 12w). 

San Ġakbu, bħas-soltu, jeħodha kontra l-Insara tal-isem, li huma biss reliġjużi u li baqgħu ma għamlux il-qabża lejn il-Fidi fi Kristu Msallab imma rebbieħ fuq il-Mewt.  Għax dan hu l-Misteru.  Kristu ġie msallab imma sab il-Ħajja fis-Salib.  Id-dinja lin-Nisrani tgħidlu: “Miskin!”  Iżda midfun ma’ Kristu, in-Nisrani jqum miegħU ukoll saħansitra waqt li għadu jgħix hawn biex ikun xhud.  Għax dan kollu mhux paroli.  Id-dinja trid tara b’għajnejha biex temmen u n-Nisrani rebbieħ fis-Salib hu s-sinjal li jiġbed nies imsejkna lejn Kristu.

L-aħħar kelma fuq it-tbatija.  Fiż-żjara li qed jagħmel fis-Slovakkja, Papa Franġisku qal li Alla jgħidlek għamel hekk; u meta int tgħidlu “Iva!” jagħmel Hu dak li jkun qallek tagħmel!  Alla jgħidlek: “Erfa’ salibek.  Tirribellax.” U malli jarak se terfgħu, jinżel Hu jerfgħu miegħek, u biex ngħid hekk, minflokok.  Kuraġġ!

Il-Liturġija tal-Kelma tal-lum:

QARI I
Nikkundannawh għal mewt l-aktar kiefra.
Għerf 2:12,17-20

Qari mill-Ktieb tal-Għerf

In-nies il-ħżiena qalu:
“Nonsbulu lill-ġust
għaliex hu ta’ xkiel għalina fi triqitna,
hu kontra l-għemejjel tagħna,
iċanfarna għax niksru l-Liġi,
jixlina għax immorru kontra t-tagħlim li ħadna.
Ħa naraw hux veru kliemu,
naraw fl-aħħar x’se jsir minnu.
Jekk il-ġust hu iben Alla,
jaqbeż għalih Alla, u jeħilsu minn id l-għedewwa tiegħu.
Inġarrbuh bit-tagħjir u l-moħqrija,
biex naraw xi tjubija għandu
u nkejlu sa fejn jasal sabru.
Naqtgħuhielu għall-mewt b’mistħija,
għax, kif jgħid hu, għandu min iħarsu”.

Il-Kelma tal-Mulej.
R/. Irroddu ħajr lil Alla.

SALM RESPONSORJALI
Salm 53(54):3-4,5,6,8

R/.(6b): Il-Mulej hu dak li jżommni.

B’ismek, o Alla, salvani;
agħmilli ħaqq bil-qawwa tiegħek.
Isma’, o Alla, it-talba tiegħi;
agħti widen għal kliem fommi. R/.

Għax nies kburin qamu kontrija,
nies kefrin jonsbuli ħajti;
ma jżommux ’l Alla quddiem għajnejhom. R/.

Ara, Alla l-għajnuna tiegħi;
il-Mulej hu dak li jżommni.
Minn qalbi noffrilek is-sagrifiċċju;
irrodd ħajr lil ismek, għax hu tajjeb. R/.

QARI II
Għal dawk li jfittxu jnisslu s-sliem, il-frott tal-ġustizzja hu miżrugħ fis-sliem.
Ġak 3:16–4:3

Qari mill-Ittra ta’ San Ġakbu Appostlu

Għeżież, fejn hemm l-għira u l-ġlied, hemm issib it-taqlib u kull xorta ta’ ħażen. L-għerf li ġej mis-sema, qabel kollox hu għerf safi, imbagħad hu għerf li jfittex is-sliem, it-tjubija u l-ħlewwa; huwa kollu ħniena u frott tajjeb, bla ma jħares lejn l-uċuħ u bla qerq. Dawk li jfittxu s-sliem jiżirgħu fis-sliem u jkollhom il-frott tal-ġustizzja. Mnejn hu ġej il-ġlied u t-tilwim bejnietkom? Jaqaw mhux minn dan, mill-passjonijiet li hemm jitqabdu f’ġisimkom? Tixtiequ, u ma ssibu xejn; imbagħad toqtlu, u tgħiru, bla ma tistgħu tieħdu xejn; imbagħad tiġġieldu u titqabdu. Ma għandkom xejn għax ma titolbux. Titolbu, u ma tiksbux, għax titolbu ħażin: titolbu ħa jkollkom xi tberbqu fix-xalar.

Il-Kelma tal-Mulej.
R/. Irroddu ħajr lil Alla.

AKKLAMAZZJONI QABEL L-EVANĠELJU
2 Tess 2:14

Hallelujah. R/. Hallelujah.
Alla sejħilkom permezz tal-Evanġelju tagħna,
biex ikollkom sehem fil-glorja ta’ Ġesù Kristu.
R/. Hallelujah.

EVANĠELJU
Min irid ikun l-ewwel wieħed, għandu jkun il-qaddej ta’ kulħadd.
Mk 9:30-37

Qari mill-Evanġelju skont San Mark

F’dak iż-żmien, Ġesù u d-dixxipli tiegħu għaddew minn nofs il-Galilija, u ma ried li ħadd ikun jaf, għax beda jgħallem lid-dixxipli tiegħu u jgħidilhom: “Bin il-bniedem se jingħata f’idejn il-bnedmin u joqtluh; u meta jkun maqtul, wara tlitt ijiem iqum mill-mewt”. Iżda huma ma fehmuhx dan il-kliem, u beżgħu jistaqsuh.

Waslu Kafarnahum; u meta kienu d-dar staqsiehom: “X’kontu qegħdin titħaddtu bejnietkom fit-triq?”. Iżda huma baqgħu siekta, għax fit-triq kienu qagħdu jitħaddtu bejniethom fuq min kien l-akbar.

Imbagħad qagħad bilqiegħda, sejjaħ it-Tnax, u qalilhom: “Jekk xi ħadd irid ikun l-ewwel wieħed, għandu joqgħod wara kulħadd u jkun qaddej ta’ kulħadd”.

U ressaq lejh tfajjel ċkejken, qiegħdu f’nofshom, ħaddnu bejn dirgħajh u qalilhom: “Kull min jilqa’ wieħed minn dawn iċ-ċkejknin minħabba f’ismi, ikun jilqa’ lili; u min jilqa’ lili, ikun jilqa’ mhux lili, imma lil dak li bagħatni”.

Il-Kelma tal-Mulej.
R/. Tifħir lilek, Kristu.