Din hija il-Liturgija  tat-Dsatax il-Hadd matul is-Sena (2022) bi hsibijiet min Joe Rapa.

Qegħdin ngħixu fi żmien importanti ħafna meta d-dinja qegħda tinbidel b’mod mgħaġġel immens.  Bħala Nsara, għandna għax inħossuna kburin u grati lejn Alla li konna f’moħU sa minn qabel il-ħolqien tad-dinja biex ipoġġina fuq din il-pjaneta appuntu f’dan iż-żmien li San Ġwanni Pawlu II sejjaħlu “Żmien ta’ bidla epokali li jiġi fuqna darba f’elf sena!”  

Hu żmien ta’ bidla għalina bħala Knisja wkoll.  Jekk id-dinja tinbidel, tinbidel il-Knisja wkoll, mhux fil-Fidi tagħha, imma fil-pastorali tagħha, fil-mod kif twassal il-Fidi tagħha lid-dinja, fl-istrumenti li tuża biex ixxandar lil Kristu u s-Salvazzjoni li hemm fih għal kull bniedem.  Hu żmien fejn sar indispensabbli li l-Knisja tagħfas fuq l-Aħbar it-Tajba iktar minn fuq kull ħaġa oħra.  Il-bniedem ma jasal qatt biex jgħix stil ta’ Ħajja Nisranija kif titlob il-morali Nisranija, jekk qabel ma jkunx twieled mill-ġdid fil-Fidi f’Ġesù.  Dan hu punt kritiku.  Ħafna ma jagħrfux li hemm differenza bejn il-Fidi adulta fil-Misteru tal-Għid ta’ Kristu u l-prattika reliġjuża ta’ quddiesa kuljum jew darba fil-ġimgħa.

Wieħed jista’ jkun “reliġjuż” bla ma jkun Nisrani!  Jien nista’ nkun “reliġjuż” u ngħid li jien “tal-Knisja”, imma hemm dikatomija, firda bejn kif inġib ruħi fil-knisja u barra minnha.  Jien nista’ ngħid li jien “tal-Knisja” imma ma nifhimx lill-Knisja meta titkellem ċar u tond fuq temi kontroversjali bħall-abort, l-awtanasija, xi metodi tal-IVF, l-idejat ‘moderni’ dwar il-ġeneru eċċ.  Jista’ jkun li lanqas biss jinteressani ninforma ruħi għaliex il-Knisja sikwit titkellem b’mod li jidher “iebes” u mhux populista.

Noqogħdu attenti għax fil-verita il-Kristjaneżmu tagħna sar biss ‘badge’ kulturali, tradizzjonali, imma meta naslu biex nieħdu deċiżjoni iebsa, nintelqu mal-kurrent u lanqas biss nifhmu lill-Knisja li minnha nagħmlu parti.

Il-Qari fil-Quddiesa tal-lum jitkellem b’mod qawwi fuq x’inhi l-Fidi, imma jista’ jkun li nħalluh jgħaddi minn fuq rasna bla ma jaffettwana xejn.  Il-Ktieb tal-Għerf, fl-Ewwel Qari, jisħaq li Iżrael baqa’ ggranfat mal-Fidi f’Alla wieħed, imdawwar minn baħar ta’ ġnus pagani li jixbhu lill-kultura tagħna tal-lum.  Għaliex irnexxielu jibqa’ jemmen f’Alla li ma jidhirx u li sikwit kien idaħħal lill-poplu tiegħu fi Storja li ma kienx jifhem?  Kienet infatti din l-Istorja tiegħu li saħħet il-Fidi tal-poplu Lhudi.  Iżrael ra lil Alla jaħdem fl-Istorja tiegħu, bħalma aħna mistiedna narawH ukoll!  Ir-rigali ta’ Alla qatt ma jiġu mġeżwra f’karti sbieħ.  L-ewwel reazzjoni tagħna quddiem il-Mogħdija tal-Mulej minn Ħajjitna, dejjem hi waħda ta’ qatgħa, ta’ “x’ġej issa?”  Aħna nħobbu nkunu ilma qiegħed, kollox kwiet.  Anke Iżrael. 

Il-Ktieb tal-Għerf ifakkar fil-Mogħdija tal-Mulej minn fuq l-Eġittu meta dawk li emmnu fiH u kienu qed jisennewH bil-ħerqa ġarrbu xi ħaġa tal-għaġeb: il-Mewt qerdet lill-għedewwa u huma nħellsu minn taħt il-jasar.  Din l-esperjenza mmarkat lill-poplu minn ġenerazzjoni għall-oħra, elf sena wara elf sena.  Mhux tagħlim, imma esperjenza!  Jew, mhux tagħlim biss, iżda wkoll ikollok int x’tirrakkonta dwar Alla f’Ħajtek.

Illum, Alla qed jiżbor il-Knisja.  Ħafna ħerġin minnha.  Alla jrid jgħidilna xi ħaġa  b’dan.  Jekk int tifhem il-Grazzja li l-Mulej poġġiek fil-Knisja tal-lum, għandek tistaqsi xi jrid jgħid Alla b’din l-emoroġija ta’ nies dejjem jonqsu mill-attendenza fil-knejjes tagħna.  Hawn parroċċi f’Għawdex fejn l-attendenza hi ta’ 30%.  Dan qalu kappillan.  Imma l-bniedem tal-Fidi dejjem għandu fiduċja fl-Istorja anke meta aħna mexjin f’wied mudlam.  Alla hu fidil!  Alla ma jidħaq b’ħadd.  Hu wegħedna li se jkun magħna dejjem.  “Dak il-lejl kien imħabbar minn qabel lil missirijietna ħalli jkollhom biex jifirħu u jserrħu rashom għal kollox mill-ħalfiet li fihom kienu emmnu.”  (Għerf 18, 6).  Fi Kristu, l-Missier wegħedna ħwejjeġ kbar u n-Nisrani hu dejjem ottimist anke meta madwaru kollox jidher mudlam.  Ħadd ma jista’ għall-Knisja għax il-Knisja hija l-Ġisem mistiku ta’ Kristu u Kristu rebaħ il-Mewt għal dejjem.  Anke aħna għandna sehem minn din ir-Rebħa ta’ Kristu għax nagħmlu sehem minnU, u dak kollu li hu tiegħu hu tagħna wkoll.  Aħna salvati bil-merti tiegħu u din il-ġawhra prezzjusa ġġagħalna nkantaw lil Alla: “Qaddis!  Qaddis!  Qaddis!”

Jekk il-Knisja qegħda tinżabar, anke mill-poter u l-għana materjali tagħha, dan hu biex il-Fdal ikun tassew Dawl li jdawwal u Melħ li jagħti togħma lid-dinja.  Meta bniedem li jkun importanti fil-pajjiż u jkolli prinċipji Nsara, iqum fuq tiegħu u jgħid “Jien ma naqbilx!” quddiem il-modi ġodda tal-kultura manipulata tal-lum, dan ikun qed jagħmilha ta’ Melħ li jtejjeb il-borma tad-dinja.  Il-Melħ jagħmel xogħlu billi “jmut”, jinħall, jisparixxi, imma xogħolu jkun għamlu.  Kemm tgħajjir, kalunji, theddid, emarġinazzjoni għal min hu sod fil-Fidi tiegħu u jagħmel differenza.  In-Nisrani mhux dak li jmur il-Knisja biss.  Anke l-Lhud imorru s-sinagoga u l-Mislem imur il-moskeja.  X’ħin immorru l-knisja biss m’aħna nagħlu xejn speċjali.  Nerġa’ ngħid li jien nista’ mmur il-knisja biex naqdi l-obligi personali tiegħi bla ma nagħmel differenza ta’ xejn fl-ambjent tiegħi, bla ma nkun Melħ qatt.  Mistoqsija li darba qalu lili u li mmarkatni kienet: “Int għandek għedewwa minħabba Kristu?”  Kelli nirrispondi li le.  “Mela m’intix Nisrani!” qaluli...  L-Insara huma differenti u jġorru fihom Spirtu li jqabbad Nar f’qalbhom, Nar ta’ kuraġġ u mħabba.  Tassew henjin dawn in-nies!  “Imbierek il-ġens li l-Mulej hu Alla tiegħu, il-poplu li hu għażel b’wirtu.” (S. 32, 12).

Il-Fidi tagħmel li aħna nemmnu fi ħwejjeġ li ma jidhrux.  Dawn l-affarijiet mhumiex ‘wishful thinking’.  Il-Fidi jifhimha biss min għandu l-Fidi.  Il-Fidi jaf x’inhi biss min ‘ra’ lil Alla f’Ħajtu.  Bħal Abraham, imma mhux hu biss.  Abraham, u Sarah martu, kienu jafu ħaġa waħda: ma setax ikollhom tfal.  Alla kellem lil Abraham, kif jaf ikellem lili u lilek, għax Alla jkellem lill-bniedem fil-profond l-aktar ġewwieni tal-identità tiegħu.  Qallu li se jkun missier ta’ ħafna ġnus.  Abraham emmen, u dan kollu seħħ!  L-Istorja lil Abraham qaltlu li Alla jeżisti u jħobbu u jieħu ħsiebu għax tawh it-tarbija f’idu għadha kif twieldet.  Magħna jiġri l-istess!  Forsi mhux bil-mod li qed naħsbu, imma żgur li b’mod aqwa.  Alla jkellem lil kulħadd!  Alla jħobb lil kulħadd!  Tista’ twebbes qalbek kemm trid, jekk Alla jrid, jinfidha u jidħol fil-ġewwieni tiegħek u jkellmek hemmhekk, u int issir bniedem ġdid.  Alla jista’ kollox.  Alla jitkellem bl-Istorja.  Abraham kien lest joqtol lil ibnu, tant kien iħossu mdawwar b’Alla u bil-Providenza tiegħU!

Alla jixtieq jagħtina din il-Fidi li ġġib magħha Fiduċja kbira.  “Le, merħla ċkejkna, tibżgħu xejn, għax Missierkom ġa qatagħha li jagħtikom is-Saltna.”  (Lq. 12, 32).  Nemmnuha din il-Kelma ta’ Kristu li qed jgħidilna?  Aħna tgħammidna fiH!  Mela għandna nkunu ċerti mis-Salvazzjoni tagħna, mhux għax aħna ċerti mill-merti tagħna, iżda għax il-Merti Glorjużi ta’ Kristu saru l-Merti tagħna bil-Magħmudija.  Imma din wieħed irid jemminha.  Jekk int ma temminhiex għax taħseb li d-dgħufija tiegħek, id-dnub tiegħek, dak kollu li huwa int, huma ikbar mill-Imħabba ta’ Kristu, allura int tkun qed twarrab l-Aħbar it-Tajba u tibqa’  fqir, beżgħan, ma tafx x’se ssib.  Imma Kristu qalilna li se jmur ilestielna post.  Ma qagħadx iħares lejn wiċċna lejn min aħna, jekk aħniex midinbin jew le.  Il-Ħalliel it-Tajjeb Kristu ħadu miegħU il-Ġenna għax hu emmen fiH.  Il-Fidi.  Il-Fidi fi Kristu li tgħabba bid-dnubiet kollha tiegħi u sammarhom mas-Salib u issa dejni tħallas kollu.  Jekk jien tassew nemmen dan, għandi nagħmel differenza. Jien insir “Nisrani”, mhux sepliċement “reliġjuż”.  Tant hu kbir l-għana ta’ Kristu, li l-Vanġelu tal-lum jgħidilna li l-għana materjali, li tant nitqanżħu għalih, mhu xejn ħdejh.  Kliem Kristu dan u żgur li mhux tiegħi!

Il-Liturġija tal-Kelma tal-lum:

Qari I

Kif int ikkastigajt l-għedewwa tagħna, hekk sebbaħt lilna meta sejjaħtilna għalik.

Għerf 18:6-9

Qari mill-Ktieb tal-Għerf

Dak il-lejl tal-ħelsien tħabbar minn qabel lil missirijietna,

biex, wara li għarfu sewwa f’liema wegħdiet emmnu,

aktar iqawwu qalbhom.

Il-poplu tiegħek stenna l-ħelsien tal-ġusti,

u l-qerda tal-għedewwa tagħhom,

għax kif int ikkastigajt l-għedewwa tagħna,

hekk sebbaħt lilna meta sejjaħtilna għalik.

L-ulied twajba tal-ġusti offrew sagrifiċċju bil-moħbi,

u lkoll fehma waħda qagħdu għal-Liġi ta’ Alla:

li l-qaddisin tiegħek jaqsmu xorta bejniethom

kemm il-ġid u kemm id-deni;

għalhekk minn qabel għannew tifħir missirijiethom.

Il-Kelma tal-Mulej.

R/. Irroddu ħajr lil Alla.

Salm Responsorjali

Salm 32 33):1,12,18-19,20,22

R/.(12b): Hieni l-poplu li l-Mulej għażel b’wirtu.

Għannu, ġusti, bil-ferħ lill-Mulej;

jixirqilhom ifaħħruh in-nies sewwa.

Hieni l-ġens li l-Mulej hu Alla tiegħu,

il-poplu li hu għażel b’wirtu. R/.

Ara, għajnejn il-Mulej fuq dawk li jibżgħu minnu,

fuq dawk li jittamaw fit-tjieba tiegħu,

biex jeħilsilhom mill-mewt ħajjithom,

u jaħjihom fi żmien il-ġuħ. R/.

Ruħna tixxennaq għall-Mulej,

hu l-għajnuna u t-tarka tagħna.

Ħa tkun, Mulej, it-tjieba tiegħek fuqna,

kif fik hi t-tama tagħna. R/.

Qari II

Kien iħares ’il quddiem, lejn il-belt, li l-imgħallem u l-bennej tagħha huwa Alla.

Lhud 11:1-2,8-19

Qari mill-Ittra lil-Lhud

Ħuti, il-fidi hija pedament tal-ħwejjeġ li għandna nittamaw, hija l-prova tal-ħwejjeġ li ma narawx. In-nies tal-imgħoddi għoġbu lil Alla sewwasew għax kellhom il-fidi. Kienet il-fidi li ġagħlet lil Abraham jobdi s-sejħa ta’ Alla, meta dan qallu biex imur f’art li kien se jagħtih b’wirt; u telaq, bla ma kien jaf fejn kien sejjer.

Kienet il-fidi li ġagħlitu jgħammar fl-art imwiegħda, qisu barrani f’art barranija, u jgħix taħt it-tined flimkien ma’ Iżakk u Ġakobb, li kienu werrieta miegħu tal-istess wegħda; għax hu kien iħares ’il quddiem, lejn il-belt mibnija fis-sod, li l-imgħallem u l-bennej tagħha huwa Alla.

Kienet ukoll il-fidi li biha Sarah, mara mdaħħla fiż-żmien, setgħet titqal, għax hija għarfet li ta’ kelmtu kien dak li għamlilha l-wegħda. Kien għalhekk li minn bniedem wieħed, li kien tista’ tgħid mejjet, twieldu nies bil-kotra daqs il-kwiekeb tas-sema u daqs ir-ramel ta’ xatt il-baħar, li ħadd ma jista’ jgħoddu.

Kollha bil-fidi mietu dawn in-nies. Kienu għadhom ma ħadux dak li kien imwiegħed, iżda huma rawh mill-bogħod u sellmulu, waqt li għarfu li huma kienu barranin u għorba fuq l-art. Tabilħaqq, dawk li jitkellmu b’dan il-mod juru ċar li huma qegħdin ifittxu pajjiż għalihom. Li kieku kellhom fi ħsiebhom il-pajjiż li minnu kienu ħarġu, kellhom żmien biżżejjed biex jerġgħu lura fih. Imma issa huma jixtiequ pajjiż aħjar, jiġifieri, dak tas-sema. Huwa għalhekk li Alla ma jistmellx jissejjaħ Alla tagħhom, għax hu ħejja belt għalihom.

Kienet il-fidi li ġagħlet lil Abraham joffri ’l Iżakk meta Alla ġarrbu; u kien se joffri lil ibnu l-waħdieni sewwasew dak li kien ħa l-wegħdiet, hu li Alla kien qallu: “Minn Iżakk int għad ikollok nisel”. Huwa fehem li Alla kellu s-setgħa saħansitra li jqajjem mill-mewt; u, fis-sens ta’ tixbiha, ħadu tabilħaqq lura mill-mewt.

Il-Kelma tal-Mulej.

R/. Irroddu ħajr lil Alla.

Akklamazzjoni qabel l-Evanġelju

Mt 24:42a,44

Hallelujah. R/. Hallelujah.

Ishru u kunu lesti,

għax qatt ma tistgħu tobsru s-siegħa li fiha jiġi Bin il-bniedem.

R/. Hallelujah.

Evanġelju

Kunu lesti intom ukoll.

Lq 12:32-48

Qari mill-Evanġelju skont San Luqa

F’dak iż-żmien, Ġesù qal lid-dixxipli tiegħu: “Le, merħla ċkejkna, tibżgħu xejn, għax Missierkom għoġbu jagħtikom is-Saltna! Bigħu ġidkom u agħtuh karità u fittxu għalikom infuskom boroż li ma jitmermrux, teżor li ma jiġix nieqes fis-sema, fejn la l-ħalliel ma jersaq u lanqas il-kamla ma tħassar. Għax fejn hemm it-teżor tagħkom, hemm tinsab qalbkom ukoll. Żommu ġenbejkom imħażżma u l-imsiebaħ tagħkom mixgħula; kunu bħal nies jistennew lil sidhom lura mill-festa tat-tieġ, biex malli jiġi u jħabbat jiftħulu minnufih. Henjin dawk il-qaddejja li meta jiġi sidhom isibhom jishru! Tassew ngħidilkom, li hu jitħażżem, iqegħedhom madwar il-mejda, u jgħaddi quddiemhom iservihom. U kieku kellu jiġi fil-ħin tat-tieni sahra, jew tat-tielet, u jsibhom xorta waħda fuq dmirhom, henjin huma! Kunu afu dan, li kieku sid id-dar kellu jkun jaf xħin ikun ġej il-ħalliel, ma kienx se jħalli min jinfidlu l-ħajt ta’ daru. Mela kunu lesti intom ukoll, għax qatt ma tistgħu tobsru s-siegħa li fiha jiġi Bin il-bniedem”.

Qallu Pietru: “Mulej, din il-parabbola qiegħed tgħidha għalina, jew għal kulħadd?”. Wieġbu l-Mulej: “Int min tgħid li hu l-qaddej fidil u għaqli? Min hu dak li s-sid iqiegħdu fuq in-nies tad-dar biex jagħtihom sehemhom f’ħin l-ikel? Hieni dak il-qaddej li sidu jiġi u jsibu jagħmel dan. Ngħidilkom is-sewwa, li jafdalu ġidu kollu f’idejh. Imma nagħmlu mod li dak il-qaddej jibda jgħid f’qalbu: ‘Sidi jiddawwar ma jiġi’, u jaqbad isawwat lill-qaddejja kollha, irġiel u nisa, u jiekol u jagħtiha għax-xorb u s-sokor; sid dak il-qaddej jasal f’jum meta ma jkunx jistennieh, f’siegħa li fiha jieħdu għall-għarrieda, u jagħmlu bċejjeċ u jagħtih dak li ħaqqhom in-nies li mhumiex fidili. U dak il-qaddej li jkun jaf xi jrid sidu, u madankollu ma jħejjix jew ma jagħmilx li jrid sidu, swat kbir jaqla’. Min imbagħad, bla ma jkun jaf xi jrid sidu, jagħmel xi ħaġa li jkun ħaqqha s-swat, dan ftit jissawwat. Għax lil min tawh ħafna, ifittxu li jieħdu ħafna mingħandu; u min ħallewlu ħafna f’idejh, iżjed jippretendu mingħandu”.

Il-Kelma tal-Mulej.

R/. Tifħir lilek, Kristu.